Bitcoin ដំណើរការយ៉ាងដូចម្តេច?
Bitcoin គឺជារូបិយប័ណ្ណឌីជីថលវិមជ្ឈការដែលអនុញ្ញាតឱ្យមានប្រតិបត្តិការរវាងគ្នាទៅវិញទៅមកដោយមិនចាំបាច់មានអន្តរការីដូចជា ធនាគារជាដើម។ វាប្រើប្រាស់បច្ចេកវិទ្យា blockchain ដើម្បីកត់ត្រា និងផ្ទៀងផ្ទាត់ប្រតិបត្តិការនៅលើសៀវភៅកត់ត្រាសាធារណៈ (public ledger) ។
- កាបូប៖ ដើម្បីប្រើប្រាស់ Bitcoin បាន អ្នកប្រើប្រាស់ត្រូវមានកាបូបឌីជីថល (digital wallet) ដើម្បីរក្សាទុក bitcoins របស់ពួកគេ និងវិធីផ្ញើ និងទទួលប្រតិបត្តិការ។ មានកាបូបជាច្រើនប្រភេទដូចជា កាបូបកម្មវិធី (software wallets) កាបូបផ្នែករឹង (hardware wallets) និងកាបូបក្រដាស (paper wallets)។
- ប្រតិបត្តិការ៖ នៅពេលដែលអ្នកប្រើប្រាស់ចង់ធ្វើប្រតិបត្តិការ ពួកគេបញ្ចូនវាទៅកាន់បណ្តាញ។ ប្រតិបត្តិការនេះរួមមានចំនួន bitcoin ដែលត្រូវបានផ្ញើ អាសយដ្ឋានសាធារណៈរបស់អ្នកផ្ញើ និងអាសយដ្ឋានសាធារណៈរបស់អ្នកទទួល។
- ការផ្ទៀងផ្ទាត់៖ ថ្នាំងបណ្តាញ (network nodes) ដែលត្រូវបានគេស្គាល់ថាជា “miners” ប្រើផ្នែករឹងកុំព្យូទ័រដើម្បីផ្ទៀងផ្ទាត់ប្រតិបត្តិការដោយដោះស្រាយបញ្ហាគណិតវិទ្យាដ៏ស្មុគស្មាញ។ ដំណើរការនេះត្រូវបានគេហៅថា “ការជីកយករ៉ែ – mining“ ។
- ការកត់ត្រា៖ នៅពេលដែល miner បានផ្ទៀងផ្ទាត់ប្រតិបត្តិការមួយ ពួកគេបន្ថែមវាទៅក្នុងប្លុក រួមជាមួយនឹងប្រតិបត្តិការដែលបានផ្ទៀងផ្ទាត់ផ្សេងទៀត។ បន្ទាប់មកប្លុកនេះត្រូវបានបន្ថែមទៅ blockchain ដែលជាសៀវភៅកត់ត្រាជាសាធារណៈ និងភស្តុតាងនៃប្រតិបត្តិការ bitcoin ទាំងអស់។
- ការបញ្ជាក់៖ នៅពេលដែលប្លុកមួយត្រូវបានបន្ថែមទៅ blockchain ប្រតិបត្តិការនៅក្នុងប្លុកនោះត្រូវបានចាត់ទុកថាត្រូវបានបញ្ជាក់។ ប្រតិបត្តិការមួយត្រូវបានចាត់ទុកថាត្រូវបានបញ្ជាក់យ៉ាងពេញលេញនៅពេលដែលវាត្រូវបានរួមបញ្ចូលនៅក្នុងប្លុកជាប់ៗគ្នាជាច្រើននៅលើ blockchain ។
- រង្វាន់៖ miners ត្រូវបានផ្តល់រង្វាន់សម្រាប់ការងាររបស់ពួកគេក្នុងការផ្ទៀងផ្ទាត់ប្រតិបត្តិការជាមួយ bitcoins ដែលទើបជីកយកថ្មី។ នេះជារបៀបដែល bitcoins ថ្មីត្រូវបានបន្ថែមទៅក្នុងប្រព័ន្ធ។ រង្វាន់សម្រាប់ការជីកយក bitcoin បច្ចុប្បន្នគឺ 6.25 bitcoins ។
- ការទូទាត់៖ នៅពេលដែលប្រតិបត្តិការមួយត្រូវបានបញ្ជាក់ និងកត់ត្រានៅលើ blockchain ការទូទាត់បានបញ្ចប់ ហើយមូលនិធិត្រូវបានផ្ទេរពីកាបូបរបស់អ្នកផ្ញើទៅកាន់កាបូបរបស់អ្នកទទួល។
សរុបមកវិញ ដើម្បីប្រើប្រាស់ Bitcoin បាន អ្នកប្រើប្រាស់ត្រូវការកាបូបឌីជីថលដើម្បីរក្សាទុក bitcoins របស់ពួកគេ និងវិធីផ្ញើ និងទទួលប្រតិបត្តិការ។ មានកាបូបជាច្រើនប្រភេទដូចជា កាបូបកម្មវិធី កាបូបផ្នែករឹង និងកាបូបក្រដាស។
លើសពីនេះទៀត ការផ្គត់ផ្គង់របស់ Bitcoin មានចំនួនកំណត់គឺ 21 លាន bitcoins ហើយគិតត្រឹមឆ្នាំ 2023 ប្រហែល 19.31 លានត្រូវបានជីកយក។ នេះធ្វើឱ្យ Bitcoin ខ្វះខាត ហើយតម្លៃរបស់វាត្រូវបានកំណត់ដោយការផ្គត់ផ្គង់ និងតម្រូវការរបស់ទីផ្សារ។
